هوش عاطفی و نقش آن در لیدرها – قسمت اول
در این مقاله سعی داریم تا به این نکته که چرا هوش عاطفی برای یک لیدر حائز اهمیت است و چگونه می توان به عنوان یک رهبر، این هوش عاطفی را در خود افزایش داد، بپردازیم.
شاید در تصویر سازی از یک لیدر موفق، فردی به ذهن تان خطور کند که هیچ وقت اجازه نمی دهد تا حالت های روحی و عاطفی اش در مواجه با هر گونه مشکلی که با آن رو به رو می شود، تغییر کند. تصویر دیگری که ممکن است تصور کنید، فردی است که کاملاً به کارمندان خود اعتماد دارد، به خوبی به افراد تیم اش گوش می دهد، حرف زدن با او آسان است و همواره تصمیم هایی آگاهانه و خودآگاه اتخاذ می کند.
ویژگی های ذکر شده در بالا، ویژگی های فردی با میزان بالایی از هوش عاطفی است.
هوش عاطفی (Emotional Intelligence) چیست؟
هوش عاطفی (Emotional Intelligence) توانایی و مهارت یک فرد در شناخت و مدیریت احساسات خود و سایر افرادی است که در اطراف وی قرار دارند. افرادی که از هوش عاطفی بالایی برخوردار هستند، می دانند که در هر لحظه دقیقاً چه احساسی دارند، هر یک از احساسات و حالت های عاطفیشان به چه معنایی هستند و این احساسات چگونه می توانند سایر افراد را تحت تأثیر قرار دهند.
یکی از عواملی که نقش مهمی در موفقیت لیدرها دارد، داشتن هوش عاطفی است. مسلماً، لیدر یک کسب و کار که در مواقع استرس زا بر سر کارمندان خود داد می زند شانس موفقیت کمتری نسبت به فردی دارد که در این مواقع کنترل خود را حفظ کرده و به آرامی موقعیت را ارزیابی می کند.
مفهوم هوش عاطفی (Emotional Intelligence) توسط دنیل گل من که یک روانشناس آمریکایی است، رواج پیدا کرد. بر این اساس هوش عاطفی از پنج عنصر اصلی زیر تشکیل شده است:
۱- خود آگاهی (Self-Awareness)
۲- قانون گذاری برای خود (Self-Regulation)
۳- انگیزه داشتن (Motivation)
۴- همدردی (Empathy)
۵- مهارت های اجتماعی (Social Skills)
هر چه بیشتر بتوانید این مهارت ها را در خود تقویت کنید، میزان هوش عاطفی شما بالاتر خواهد رفت.
در این بخش به جزئیات هر یک از این مهارت ها و نحوه ارتقاء آن ها خواهیم پرداخت.
۱- خود آگاهی (Self-Awareness)
اگر دارای مهارت خود آگاهی باشید، همواره از احساس لحظه ای خود آگاه خواهید بود و خواهید دانست که چگونه احساسات، رفتارها و عملکردهایتان بر روی افرادی که در ارتباط با شما هستند، تأثیر خواهند گذاشت. در عین حال با این مهارت، دید درستی از نقاط ضعف و قوتتان در اختیار خواهید داشت.
برای این که بتوانید این مهارت را در خود تقویت کنید، اقدامات زیر می توانند به شما کمک کنند:
-
داشتن دفترچه یادداشت روزانه
این یادداشت های روزانه به شما در ارتقاء مهارت خود آگاهیتان کمک خواهند کرد. اگر بتوانید روزانه چند دقیقه را به نوشتن افکار خود اختصاص دهید، پس از مدتی از خودآگاهی بالایی برخوردار خواهید بود.
-
سرعت واکنش خود را کم کنید
زمانی که با عصبانیت یا سایر احساسات قوی مواجه شدید، با پرداختن و پاسخ گفتن به پرسش «چرا»، سرعت انجام واکنش خود را کم کنید. به یاد داشته باشید که صرف نظر از این که در چه موقعیتی قرار گرفته اید، همواره می توانید در مورد نحوه عکس العمل نشان دادن در این موقعیت از خود اختیار داشته باشید.
۲- قانون گذاری برای خود (Self-Regulation)
لیدر هایی که برای خود به طور موثری قانون وضع می کنند به ندرت ممکن است که با کلمات منفی و بد به سایرین حمله ور شده، با عجله و یا از روی احساسات خود تصمیم بگیرند، ویژگی اقلیتی را به اکثریتی نسبت دهند و یا از ارزش های خود پایین بیایند. قانون گذاری برای خود در واقع به معنای کنترل داشتن بر روی خود است.
بر اساس گفته های گل من، این عنصر هوش عاطفی، میزان انعطاف پذیری و تعهد به حساب رسی شخصی را در میان لیدرها مشخص می کند.
با استفاده از روش های زیر می توانید مهارت قانون گذاری برای خود را افزایش دهید:
-
شناخت ارزش هایتان
می بایست دید درستی در مورد این که دقیقاً در چه مرحله ای دیگر چشم پوشی نمی کنید و کوتاه نمی آیید، داشته باشید. دانستن این که چه ارزش هایی بیشترین اهمیت را برای شما دارند، بسیار مهم است. برای بررسی «منشور ارزش های اخلاقی» خود زمانی را اختصاص دهید. اگر بدانید که مهم ترین مسائل برایتان چه مسائلی هستند، دیگر در مواجه با مسائل اخلاقی یا اجتماعی دچار تردید نخواهید شد و بهترین تصمیم ممکن را اخذ خواهید کرد.
-
خود را مسئول بدانید
اگر زمانی که مسائل به خوبی پیش نمی روند، دیگران را مقصر قلمداد می کنید، دست نگه دارید. خود را برای پذیرش اشتباهاتتان و مواجه با نتایج آن متعهد کنید. به این ترتیب خواب شبانگاهی بهتری خواهید داشت و احترام افراد دیگر را کسب خواهید کرد.
-
آرام بودن را تمرین کنید
دفعه بعدی که در یک موقعیت چالش برانگیز قرار گرفتید، نسبت به عکس العملی که نشان می دهید، بسیار آگاه باشید. آیا استرس خود را با داد زدن بر سر فرد دیگری تخلیه می کنید؟ تمرین تنفس عمیق را برای آرام کردن خود به کار برید. نوشتن تمامی مطالب منفی که قصد گفتن آن ها را داشتید و سپس پاره کردن و دور انداختن آن نیز می تواند به شما در این امر کمک کند. نوشتن این مطالب منفی بر روی کاغذ و نشان ندادن عکس العملی منفی در مقابل دیگران می تواند خیلی بهتر از داد زدن بر سر افراد تیم تان باشد. از سوی دیگر، این امر می تواند به تجدید نظر کردن در عکس العمل هایتان و بررسی این که آیا عادلانه هستند یا خیر نیز کمک کند.
ادامه مطلب را می توانید این جا مطالعه کنید